Barkın Övünç: “Öncelikle işinize uygun doğru makine seçimini yapmalısınız. Bunu sağlamak için işinizin her detayını tedarikçinizle paylaşınız. Buraya kadar herkes doğru tavrı sergileyebiliyor. Fakat tecrübelerimiz bize gösteriyor ki; hatalar ise buradan sonra başlıyor. O nedenle lütfen herkes bu uyarılara son derece dikkat kesilsin!”
Vira Dijital Genel Müdürü Barkın Övünç, Dijital Teknik Dergisi’nin sektöre yönelik sorularını yanıtladı.
Pandemi koşulları nedeniyle birçok yatırım ertelendi. Bu nedenle 2021 yılının endüstriyel reklam ve dijital baskı teknolojileri açısından daha hareketli geçmesini bekleniyor. Sizin bu anlamda düşünceleriniz nelerdir? Size göre hareketlilik başladı mı?
Vira Dijital: Tarihe tanıklık ettiğimiz bir sürecin içerisindeyiz. Gelecek kuşaklarda kitaplar bizi anlatacak ve tabii ki bizler bu kadar ayrıcalıklı olmak istemezdik. İşte böyle bir zaman diliminde inişleri ve çıkışları ile stabilitesi olmayan piyasa koşullarında hep beraber mücadele ediyoruz. Elbette ki beklentileri hep yukarıda tutmak gerekiyor. Dönemsel çıkışları gözlemlemekle birlikte, beklenen yaygın hareketliliğin tam olarak gerçekleşmediğini ifade edebilirim. Siyasi gündemin kurlar üzerine etkisi ile dövizin üst perdeden sesleniyor olması, özellikle bizim gibi kur endeksli piyasalarda adeta kasırga etkisi oluşturuyor. Bu arada belirtmek isterim ki; yasaklamalar sürecinde sektörümüzün çok da farkında olmadığımız bir gerçeği ile tanıştık. Şöyle ki; hafta sonu yasakları kalkınca neredeyse beklentileri karşılayacak oranda hareketlilik yaşandı. Fakat kısıtlama tekrarlayınca sakinleşme hiç gecikmeden kendini gösteriverdi. Buradan hareketle anlıyoruz ki; Açıkhava Reklamcılık sektörünün hafta sonunu işaret eden derin bir çabası mevcut.
Değişen arz – talep dengeleri çerçevesinde 2021 yılı itibariyle daha çok hangi makine gruplarına ilginin artacağını düşünüyorsunuz? Bu düşüncenizin sebepleri nelerdir?
Vira Dijital: Açıkçası solvent-ecosolvent guruplarını hıza ve aynı anda düşük PL’ye dayalı birkaç teknoloji dışında artık dile getirmiyoruz. Buna karşılık piyasanın henüz doyum noktasına ulaşmadığı baskı teknolojisinin ‘UV Baskı Teknolojisi’ olduğunu da netlikle ifade edebilirim. UV makineler gerek hybrid, gerek flatbad ve gerekse prmosyonel amaçlı olsun, hemen hemen her üreticinin yatırım hedefi haline gelmiş durumda. Bunun nedeni olarak, UV teknolojinin baskıda malzeme ayırımına gitmemesi, materyal üzerinde renklerin en parlak ve net halini sunuyor olması, laminasyon gibi maliyet ve isçiliği arttıran uygulamaları ortadan kaldırması, geleneksel termal kurutma tekniklerini geride bırakarak anında kuruma sağlaması ve tabii ki; sağlık konusunda solvent teknolojiye göre daha masum olmasını sıralayabiliriz. Ayrıca süblimasyon dijital baskı makinelerinin de günümüzde ilgi odağı haline geldiğini ve her geçen gün daha da yaygınlaştığını ifade edebilirim. Bu alandaki hareketliliği fark ederek bizde Vira Dijital olarak Nutec boyalarının süblimasyon gurubuna stoklarımızda yer verdik ve artık gerek transfer baskı yapan gerekse doğrudan kumaş üzerine baskı yapan süblimasyon baskı üreticilerine satışını yapmaya başladık.
Yatırım yapmayı planlayan firmalar hata yapmamak adına daha temkinli hareket ediyor. Bu anlamda yatırım yapmayı düşünen firmalara tavsiyeleriniz neler olur? Size göre makine seçiminde dikkat edilmesi gereken konular neler olmalı?
Vira Dijital: Bu sorunuz çok önemli. Peki neden? Çünkü cevabı son derece hayati!
Öncelikle işinize uygun doğru makine seçimini yapmalısınız. Bunu sağlamak için işinizin her detayını tedarikçinizle paylaşınız. Buraya kadar herkes doğru tavrı sergileyebiliyor. Fakat tecrübelerimiz bize gösteriyor ki; hatalar ise buradan sonra başlıyor. O nedenle lütfen herkes bu uyarılara son derece dikkat kesilsin!
Dijital Baskı Makinesi kullanımında birinci şart; ortam koşullarının doğru bir şekilde ayarlanmasıdır. Bunu için dikkat edilmesi gerekenler; ortam ısısının 22-23 derecelerde nemin ise %50-80 aralığında stabil tutulmasıdır. O nedenle mutlaka bir iklimlendirme cihazı temin edilmelidir. Makinenizi mutlaka bir UPS cihazına bağlamalısınız. UPS kullanımı ile makinenizin en pahalı parçaları olan, baskı kafaları, kafa kartı ve ana kartını güvene alırsınız. Aksi takdirde elektrik akımındaki şiddetli dalgalanmalar bu parçalarda tamiri imkansız arızalara neden olabilir. Bir diğer konu topraklama bağlantısının kesinlikle yapılması ve ölçümlerde toprak değerinin 1’in altında olmasıdır. Böylelikle makinenizin gövdesinde oluşması muhtemel kaçak elektrik nedeni ile ortaya çıkan statik elektrik, kafaların ateşlemesini olumsuz yönde etkilemeyecektir. Bunlar dikkat edilmesi gereken temel hususlardır.
Dijital baskı makinelerinde kafa teknolojisinin önemi nedir? Örneğin, UV veya solvent bir makinede hangi kafa teknolojisi daha yararlı olur? Kafaların makine üzerindeki etkisine yönelik neler söylemek istersiniz?
Vira Dijital: Baskı kafaları baskı kalitesini, dolayısı ile bir makinenin tercih edilebilirliğini belirleyen birinci faktördür. Tarihine baktığımızda evrim geçirdiğini söyleyebiliriz. Kafa teknolojisinde en önemli konu PL ve hızdır. Tabii ki kastettiğimiz düşük PL ve yüksek hız! Bazı makinelerde bazı kafa teknolojileri ile bu konu hayal edilen boyutlara ulaşmış durumda. Fakat teknolojik gelişmelerin neye gebe olduğunu ve baskı kafalarının geldiği bu son noktadan neye evrilebileceğini bilemiyoruz. Şuan kullanılan baskı kafalarının hemen hepsinin hem solvent makine hem de UV makine üretiminde kullanıldığını söyleyebiliriz. Dijital baskı teknolojisi derken aslında bir sistemden bahsediyoruz. Bu sistemde makinenin mekanik aksamından elektronik aksamına kadar her parçasının ve sisteminin birbiri ile uyumlu olması gerekiyor. Mesela hızlı baskıya uygun bir baskı kafasının kullanıldığı makinede kurutma sisteminin de söz konusu hıza entegre olabilmesi gerekir. Aksi takdirde baskı ilerledikçe kuruma gerçekleşmez. Bu ve benzer nüanslara makine seçiminde mutlaka dikkat edilmesi gerekir.
Bunun dışında Dijital baskı makinesinde kullanılan malzemenin baskıya etkisi nasıl olmaktadır? Bir makine hem folyoya hem de brandaya aynı kalitede baskı yapabiliyor mu?
Vira Dijital: Burada doğru malzeme seçiminden bahsetmenin yanı sıra, malzemenin o anki durumunu da vurgulamak gerekir. Özellikle parça baskılarda, kesilmiş bölünmüş malzemelere baskı yaparken dikkat edilmesi gereken bir takım konular var. Örneğin, kesilmiş malzeme vinil ise kenarlarının kıvrılmamasına ve denyelerinin iyi temizlenmiş olmasına dikkat etmek gerekir. Zira malzemenin kıvrılan kenarına baskı kafasının çarpması kafa altındaki zar tabakasında kalıcı hasara yol açabilir. Ayrıca uçuşan denyeler de yine kafa altında topaklanmalara neden olabilir.
Vurgulanması gereken bir diğer husus; malzeme üzerindeki statik elektriğin mutlaka ilgili materyaller ile temizlenmesi gerekir ki; sağlıklı bir baskı gerçekleştirilebilsin. Yüzeydeki statik elektrik çapraz ateşlemeler ve bozuk baskılara neden olabilir. Bunların yanı sıra malzeme tedariğinde, raf ömrünü tamamlamamış malzemelerin alımına dikkat edilmelidir. Zira bayatlamış malzemenin yüzeyi boyanın tutunması için elverişli olmayacaktır.
Baskı makineleri, kendilerine uygun her türlü materyale hemen hemen aynı kalitede baskı yapabilir. Önemli olan her malzemeye uygun ICC profil ayarlarının makineye yüklenmiş olmasıdır. Elbette ki materyalin türüne göre baskının parlaklığı farklılık gösterebilir. Netice itibariyle her malzemenin üzerine püskürtülen boyayı emiş derecesi birbirinden farklıdır.
Diğer taraftan makinelerde kullanılan boyaların baskıya etkisi hakkında neler söylemek istersiniz? Mürekkep seçiminde dikkat edilmesi gereken konular nelerdir?
Vira Dijital: Mürekkepler, baskıda kafa kadar önemlidir. Öyle ki kafanın performansını doğrudan etkileyen en önemli faktörlerden biridir. Bir mürekkebin kalitesini ise muhteviyatındaki pigment ve pigmentin yapısı belirler. Mürekkep seçiminde mutlaka nano teknoloji ile parçalanmış pigmentleri içeren boyalar tercih edilmelidir. Pigmentin nano teknoloji ile parçalanması kafalardan boyanın geçişini kolaylaştıracak ve nozıl kanallarında olası tıkanmaların önüne geçecektir.
Kullanılan boyanın her türlü hava şartlarında, zamana bağlı performansı da dikkat edilmesi gereken bir husustur. Günümüz koşullarında Türkiye şartlarında kullanılan boyanın en az 3 yıl solmalara karşı mukavemet gösterebiliyor kapasitede olması gerekir. Bu konu da boya üretiminde kullanılan pigmentin kalitesi ile ilintilidir. Boya içerisinde pigmentin homojen dağılımı son derece önemlidir. Bazı boyalarda özel bir solüsyon kullanılmaktadır. Böylece boya içerisinde pigmentler bir birine yapışarak topaklanma yapmamaktadır. Bu tarz boyalar nozıl kanallarından geçerken kanal duvarında yıpranmalara ve aşınmalara neden olmaz. Bu durumun en belirgin sonucu da kafa ömrünün uzamasıdır. Ayrıca boyanın yoğunluğuna da dikkat etmek gerekir. Yoğunluğu yüksek veya düşük olan boyalar ateşlemenin sağlıklı gerçekleşmesine engel olurlar. Bu nedenle yoğunluğun mutlaka ideal seviyede olması gerekmektedir.
Fuarların ertelenmesi yatırımcıların birçok konuda bilgiye ulaşmasını engelledi. Bu sene fuarlara daha fazla ilgi olacağı tahmin ediliyor. Sizin bu konudaki düşünceleriniz nelerdir?
Vira Dijital: Fuarlar sektörümüzün buluşma noktası. Her sene heyecan ile bir araya gelmeyi beklerken pandemi koşulları bu heyecanımızın önüne geçti. Sabır ile beklemeyi görev edindiğimiz bu süreçte, fuarlarımızı gerçekleştirme şansı bulabilirsek ben de ilginin yüksek olacağı kanaatindeyim. Tabii ki bu beklentimizin gerçekleşmesi için pandemi konusunda yetkililerin insanlığı nihai çözümle de buluşturmuş olması gerekir. Ayrıca sektörümüz ekonomik anlamda ciddi bir travma sürecinde. Bu travmanın ardından fuar piyasasında ne boyutta bir hareketlilik yaşanacağını önceden kestirmek de pek kolay değil.
Önümüzdeki döneme ilişkin sektöre vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?
Vira Dijital: Sektörümüzün bütün aktörleri, işimiz gereği mutlaka bir araya geliyor. Çünkü bizim işimiz büyük oranda temas ile gerçekleşiyor. Özellikle bizim gibi teknik hizmet veren firmalar açısından bu şekilde ilerliyor. Bu nedenle kontrollü olmayı önce bireysel düzeye indirgememiz gerekiyor. Ardından toplu şekilde hareket etmenin kurallarını uygulamak geliyor. Lütfen üzerimize düşen görevi yapalım. Herkesin bu zor günleri mümkün olduğunca darbe almadan geçirmesini diliyorum.
