“Reklam sektöründe teknoloji sürekli geliştiği için yeni teknolojiye yatırım yapmak gerekiyor. İhtiyaca ve planlanan işe göre makine yatırımı yapmak gerekirken ucuzluğa göre yatırım yapma usulü seçilmektedir” 

Prodigital Genel Müdürü İbrahim Tekeş, Türkiye’de Dijital Baskı konulu sorularımızı yanıtladı. Dünyada olup da Türkiye’de olmayan bir yeniliğin olmadığını ifade eden Tekeş, yatırım yaparken birçok kriterin göz önünde bulundurulması gerektiğini vurguladı.

Dijital teknoloji günümüzde, folyodan brandaya, ahşaptan cama, seramikten tekstile kadar birçok alanda baskı imkanı sunuyor. Bu gelişimi ve değişime yönelik düşünceleriniz nelerdir?

Dijital teknoloji çağı diyebileceğimiz günümüzde ilaç kapsüllerinin üzerine basılan dijital barkoddan gıdaların üzerine basılan dijital etiketten binalarının kaldırımlarının arabaların ve asfalt yolların bile resimlerle kaplanmasına kadar dijital baskı geniş yer tutmaktadır. Dijital baskı alanındaki bu gelişmeler bazı sektöre yön değiştirirken bazı sektörleri de bitirme aşamasına gelmiştir. Fotoğrafçı sektörünü örnek verirsek dijitaldeki gelişmelerle beraber bir dönem altın çağını (Digital minilab) yaşadı. Fakat her yerde fotoğraf yazıcılarının ve her türlü dijital aletin üstünde dijital fotoğraf çekme özelliğinin bulunmasıyla büyük bir düşüş yaşamaktadır. Her alanda dijital baskının gelişmesi çok sektöre değişim ve dönüşüm yaşatmaktadır. Dekorasyon ve mobilya sektörü yeniden şekillenmeye başlamıştır. Tabiki biz burada sadece dijital sistemlerinin baskı kısmına bakıyoruz. Fakat baskı haricindeki dijital olarak gelişen CNC’ler lazerler diğer 3 boyutlu kesim kazıma ve baskı yapan makinalarla sistemlere çok büyük yenilikler getirmektedir. Tekstil sektörünün dijital baskı sistemlerine geçmesi çok büyük bir sektörü hızla dönüşümüne sebep olmuş ve daha az yatırımlarla daha değişik ve katma değeri yüksek ürünler elde edilmeye başlanmıştır. Transfer baskılar ve direkt tekstil dijital baskılar bugün tekstil üretiminin ciddi bir kısmını oluşturmaktadır. Dijital baskılarda printerların ve dijital kopyalama makinalarının gelişmesi matbaacılık sektörünü de ciddi oranda etkilemiştir.

Türkiye’de dijital baskı hangi noktada? Kullanıcılar dijital baskı hakkında tam bir bilgi birikimine sahip mi? Gelişmeleri yakından takip ediyorlar mı?

Türkiye’de dijital baskı dünya paralelinde gelişmektedir. Dünyada olup da Türkiye’de olmayan bir yenilik yoktur. Tabiki teknoloji kullanıcıların birkaç adım önünde gittiği için eğitim eksiklikleri ve bilgi eksiklikleri çok görülmektedir. Hatta teknolojiye yatırım yapmış fakat kullanamayan birçok firma bulunmaktadır. Türkiye’de hemen hemen her sektör yenilikleri ve teknolojiyi yakından takip etmekte ve yatırım yapmaktadır. Eğitimle ilgili Türkiye’de her alanda eksiklik görüldüğü gibi bu alanda da çok olduğunu görmekteyiz.

Sektörümüzde sürekli yatırım yapılıyor. Bu noktada sektörün yatırıma açık olduğunu düşünüyor musunuz?

Reklam sektöründe teknoloji sürekli geliştiği için yeni teknolojiye yatırım yapmak gerekiyor. Teknolojinin gelişmesinden dolayı bazı sektörler işlerini kaybediyor ve en kolay reklam sektörüne kayıyor. Reklam sektöründe yatırım her zaman devam ediyor. Tam teşekküllü iş yapmak için makine kapasitesini arttırmak ve tamamlayıcı makinalara yatırım yapılmasını gerekiyor.

Dijital baskıda kullanıcıların doğru yatırımı yaptığını düşünüyor musunuz? Yatırımda hangi kriterleri göz önünde bulundurmaları tavsiye edersiniz?

Dijital baskıda kullanıcılar son yıllarda daha bilinçli yatırım yapmaya başladılar. Makina seçiminde hala yatırımcıların doğru kriterleri düşünerek yatırım yaptığını zannetmiyorum. İhtiyaca ve planlanan işe göre makine yatırımı yapmak gerekirken ucuzluğa göre yatırım yapma usulü seçilmektedir. Uzun vadeli bir makine yatırımı yaparken şu kriterlere dikkat edilmelidir.

Hangi işi yapacaksa o sınıfta makinalar seçilmeli (iç mekan, dış mekan, su bazlı, solvent bazlı vb.)

Kapasitesi ne olacak? (Günlük, Aylık, Yıllık)

Makinanın satınalma sonrası masrafları neler? (sarf masrafları)

Makinayı satan firmanın servis durumu

Makinayı satan firmanın satış sonrası hizmetleri

Makinayı satan firmanın sektördeki geçmişi vb.

Ağırlıklı olarak hangi model ve hangi ebatlı makineleriniz talep görüyor? Bu ilgiyi neye bağlıyorsunuz?

Bizde makine grubu üçe ayrılmış durumdadır.

1.Grup: Sign, Reklam, Tabela, Promosyon Grubu

Solvent dijital baskı makinaları (DGI velajet, Q star, Mutoh 2638), Eco solvent dijital baskı makinaları (Mutoh 1624,1638, Baskes), Küçük ebat 3 boyutlu UV baskı makinaları (DCS, Pro UV), Tabela makinaları (Lazer, CNC, köpük kesme makinası)

2. Grup: Endüstriyel grup makinalar

Büyük ebad UV baskı makinaları (mobilya, dekorasyon, taş sektörü, seramik vb.), 3, 4, 5 boyutlu endüstriyel CNC’ler, Endüstriyel plazma kesim makinaları, Endüstriyel lazer makinaları

3. Grup: Tekstil dijital baskı transfer ve fiske makinaları

Küçük ebad transfer baskı makinaları (Mutoh 1624, Mutoh 1638, Drafstation, DGI ft2 180 vb.), Büyük ebad transfer ve dispers direkt baskı makinaları (Mutoh 1624 bayrak, Mutoh 1638 bayrak, Mutoh 2638 bayrak, DGI 320 transfer baskı, DGI endüstriyel tip kumaş baskı makinası FG 3206)

Makinalarımızdan en çok talebi şu anda tekstil grubu görüyor. Bunun nedeni tekstil sektörü yeni teknoloji olan direkt kumaş baskı ve transfer baskıya geçiyor. Solvent boyalardan biraz daha kurtulmak için reklam sektörü de kumaş baskıya doğru kayma göstermektedir.

Reklam sektörü herhangi bir yöne ağırlık vermemektedir. Kendine sunulan ne varsa herkes kendi kafasına göre hareket etmektedir.

Dijital baskı makinesinden daha fazla verim almak için nelere dikkat etmek gerekir? Örneğin boya baskı kalitesini etkiler mi?

Dijital baskı makinasından daha fazla verim almak için: Önce makinayı kullanmayı iyi öğrenmek gerekir. Makinanın açılışını, kapanışını düzgün ve kuralına göre yapmak gerekir. Makinanın günlük haftalık, aylık bakımlarını yapmak ve en azından 6 ayda bir yetkili servise bakım yaptırmak gerekir. Değişmesi gereken sarf parçalarını zamanında değiştirmek gerekir. Makinaya önerilen boyanın dışında mümkünse boya koymamak gerekir. Boyanın kalitesi her zaman baskının kalitesini ve maliyetini etkiler.

Dijital baskı makinelerinin haricinde hangi makinelere talep oluyor? Örneğin iş sonlandırma makinelerine ilgi artıyor mu?

Dijital baskı makinaları haricinde tabi ki sonlandırma makinalarına ihtiyaç duyulmaktadır. Reklam sektöründe laminasyon makinası CNC, lazer, kuş gözü çakma makinası branda yapıştırma makinası vb. tekstil sektöründe ise fikse makinası, Transfer baskı presleri vb. sonlandırma makinalarına ihtiyaç duyulmaktadır.

Dünya genelindeki birçok fuarı takip ediyorsunuz. Dünya pazarında daha çok hangi makineler talep görüyor? Avrupa pazarı ile kıyasladığımızda Türkiye dijital baskıda hangi noktada?

Evet, dünyadaki fuarları takip etmeye çalışıyoruz. Dünyada ne varsa Türkiye’de de hemen her şey mevcut. Türkiye dijital baskı konusunda Avrupa’dan çok daha ileri konumda diyebiliriz. Avrupa’daki şartlar daha sert olduğu için oralarda her türlü teknoloji kullanılamamakta fakat bizde kullanılmaktadır.

2014 yılında sektörümüzle ilgili öngörüleriniz nelerdir?

2014 yılında tabela ve reklam sektörü hareketli bir yıl geçirmesi gerekiyordu. Fakat kurlardaki aşırı yükseliş yatırımları ve reklam verenlerin bütçelerini etkiledi. Yatırım yapacaklar seçim olmasına rağmen yılın ikinci yarısını beklemekte. Reklam verenler ise kararsız bir şekilde beklemekte. Belki bu yıl Ramazan ayı bu sebeplerden dolayı yoğun geçebilir.

Son olarak sektöre vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?

Bu ekonomik sistemde sürekli hareket gerekmektedir. Herkes tüketim yapmalı ki ayda olsa ekonomi canlansın. Ekonominin canlanmasını yurtdışından gelecek yabancı sermayeye ve Amerika merkez bankasının hareketlerine bağlayarak beklersek orta sınıf ve alt kesim çok sıkıntı çeker. Orta ölçekli ve küçük işletmeler yok olur. En azından birbirimizden alışveriş yaparak hareketi canlı tutmalı ve ekonominin durmasına izin vermemeliyiz. Herkese hayırlı işler dilerim.