Mehmet Ali Özbudun
mehmetali.ozbudun@tg.com.tr
İktisatçıların sık sık yaslandıkları ve referans noktası olarak kullandıkları, son derece konforlu kavramları var. Bunlardan biri, adıyla sanıyla..
-Potansiyel büyüme oranı
Ne işe mi yarıyor?
Özetlemek gerekirse:
-Bir ekonominin “potansiyel büyüme oranının” (enflasyonist baskı oluşturmayan ve finansal istikrarı tehdit etmeyen büyüme oranı) üzerine çıkması arzu edilmediği gibi, potansiyel büyüme hızının altına düşmesi de istenmiyor.
Ne var ki, gerçekleşen büyüme, bazen hedefi üstten, bazen de alttan ıskalayabiliyor. 2011 yılında potansiyel büyüme hızının üstüne çıkmıştık; 2012’de,?epeyce?altına düştük. 2013’de daha yüksek bir büyüme bekliyoruz.
Tamam da.. Büyüsek bir türlü, büyümesek bir başka türlü. Hiçbir büyüme rakamı, bize yaranamıyor.
Birileri, büyüdüğümüzde ya da daraldığımızda, durumdan vazife çıkarmaya bayılıyor.
***
Hızlı büyüdüğümüzde, şablonu biliyoruz.
Mikrofonu kapan, başlıyor söylenmeye:
-Sıcak paranın desteğiyle, düşük kurdan ithalatı pompalayarak, cari açığı genişleterek büyümek marifet değildir.
-Bu büyüme, hormonludur; balondur.
-Büyüme, sürdürülebilir değildir; krizin tohumlarını eken bir büyümedir.
-Büyüme, istihdam artışı getirmiyor, kayıt dışı istihdamı artırıyor, ülkeyi fakirleştiriyor, gelir dağılımını daha da bozuyor.
-İthalata dayalı büyüme, esnafı ve tüccarı öldürüyor.
-Halkın alım gücünü düşürerek enflasyonu bastırmak, bir başarı olarak takdim edilemez.
Liste uzatılabilir.
Peki, büyüme tökezlediğinde ne oluyor?
-Bir başka kasvetli şablon hemen devreye giriyor.
Diyeceksiniz ki..
-Yok mu bunun ortası?
***
Büyüme rakamlarından vazife ve gürültü çıkaranlardan rica ediyoruz.
Mesela..
-Enflasyonu azdırmayan, fiyat istikrarını tehdit etmeyen
-Ekonomiyi “sıcak para” ile değil “soğuk para!” ile hormonsuz büyüten
-İstihdamı arttıran, büyümeyi cebe yansıtan
-Cari açığı tırmandırmayan
-Borç dinamiklerini bozmayan
– Ekonominin potansiyel büyüme oranını yükselten
-Ayakları yere basan, bir alternatif program bekliyoruz.
***
Ne diyelim?
-Her zamanki “mükemmel” fakat “imkânsız” çözümlerinizden kaçınmanız ve şablonunuzu değiştirmeniz dileğiyle..
